EKONOMİK DESTEK, ÜMİT OLMADI!
Pandemide mağdur olan, işletmesi kapanan ve cansuyu arayan esnaf, mikro ve küçük işletmelere Kosgeb nihayet bekledikleri yeni destek programı açıklandı. Eğer alınabilirse geri ödeme şartları çok makul.
Şöyle ki 75.000 TL tamamı faizsiz krediyi alıyorsunuz 3 yıl geri ödemesiz ve 2 yıl sonra 4’er aylık taksitler halinde ödüyorsunuz. Teminat sıkıntısı da çekmiyorsunuz çünkü bu kredinin kefili de Kredi Garanti Fonu. Faydalandırılacak 5 Milyar TL eğer doğru yerlerde kullanılırsa büyük bir hacim yaratacak durgun piyasaya belki akışkanlık sağlayacaktır.
Bu bütçe ayrıldı ayrılmasına da uygulama esaslarında bu şartları sağlayacak işletme bulacaklar mı bilemedim.
Neden mi?
İşte bazı şartlarına kısaca bakalım,
- Ödemeye esas aydaki SGK 4A’lı personel sayısının, varsa 2020 Mart ayındaki SGK 4A’lı personel sayısına eşit veya fazla olması,
- Vergi ve Sgk borcunun olmaması gerekli,
- Ödemeye esas ayda 7’den az prim günü olan personel, üçüncü fıkra kapsamındaki personel sayısına dahil edilmez. 2020 Mart ayında ise prim gününe bakılmaksızın SGK 4A’lı tüm personeller toplam personel sayısına dahil edilir.
- 2020 yılında 2019 yılına göre gelir kaybına uğramış olma kriteri: 2019 yılı ilk 5 aylık geliri ile 2020 ilk 5 aylık geliri mukayese edildiğinde asgari %25 azalış olan MKİ’ler başvurabilir. Burada gelir değeri olarak; aylık KDV Beyannamelerindeki teslim ve hizmetler tutarı esas alınır.
- Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Türkiye Halk Bankası A.Ş. tarafından COVID-19 kapsamında ilan edilen “İşe Devam Kredisi”nden Kredi Garanti Fonu A.Ş. aracılığıyla yararlanan işletmeler ve KOSGEB KOBİ Finansman Destek Programı kapsamında girişimci işletmelere yönelik kredi faiz desteğinden daha önce yararlanan veya aktif durumda başvurusu olan işletmeler bu destek programına başvuramaz.
Bu şartları Türkiye’nin içinde bulunduğu durum göz önüne alındığında Pandemi olmasa dahi sağlamanın güç olduğunu düşünüyorum. Zira işletmeler personel sayısını nasıl arttırsın, birçok işletme personellerini ya kısa çalışmadan faydalandırdı ya nakdi ücret desteğinden. Kimi personellerde sağlık endişesi gerekçesi ile istifa etti. Pandemi de çalışacak adam dahi bulmakta zorlanan işletmeler oldu.
2019 yılında 1 gün dahi çalışmış personeliniz ortalama hesabına dahil ediliyor fakat başvuru yaptığınız ayda 7 günden daha az çalışan personel istihdam artışı olarak değerlendirilmiyor. Zaten desteğin önünde bu büyük bir engel.
2019 yılının Mayıs ayından önce kurulmuş imalat işletmeleri bu destekten faydalanabiliyor ama KDV beyannamesinin teslim ve hizmet tutarı dikkate alındığında en az Ocak ayında kurulmuş olan işletmelerin faydalanması için çaba gösterilmiş, zaten ilk yıl kurulan işletmenin cirosu ya yok ya da çok düşük, takip eden yılda bahsedilen oranı tutturması da çok mümkün değil.
Pandemide en çok zarar gören cafe, restaurant gibi yeme içme sektörü her ne kadar paket servis ile işletmesini döndürmeye çalışsa da kiralar ve diğer giderler zararı kaçınılmaz kılıyor. Peki bu işletmeler için düşünülmüş bir destek yok muydu?
Bu gibi ekonomik desteklerin halkın geneline hitap etmesi gerekirken, özellikle pandemide yeni piyasaya girmiş ve ayakta kalma mücadelesi veren firmalara uygulanması gerekirken şartların bu kadar ağırlaştırılması neden?
Kanaatim sivil toplum kuruluşlarının kriterlerin hafifletilmesi ve genele uygulanması ile şartların hafifletilmesi için elinden geleni yapması gerektiği üzerinedir. Zira bu ekonomik destek reklamı yapıldığı kadar mağdurlara ümid olmadı.
Ne diyordu değirmenci dayı?
Bu nasıl çark ulan!
Buğday bizim,
Ezilen biziz.
Un olan biz,
Aç kalan biziz.
Kim ulan bu doymak bilmeyen soysuz?
